Waterprotocol

In kraanwater zitten micro-organismen (onder andere acanthamoeba) die zeer schadelijke en pijnlijke ontstekingen aan het hoornvlies kunnen veroorzaken. Het behandelen van dit soort ontstekingen is een langdurig proces dat vrijwel altijd vraagt om opname in het ziekenhuis. Het zicht is, door verlittekening van het hoornvlies, daarna vrijwel altijd permanent aangetast. Exacte cijfers zijn niet bekend, maar in Nederland zijn er ieder jaar enkele tientallen mensen die deze infectie krijgen en wereldwijd zien oogartsen de laatste decennia een toename in het aantal gevallen. De meeste hiervan zijn contactlensdragers.

Een acanthamoeba ontsteking kan ontstaan als de acanthamoeba in contact komt met een beschadigd hoornvlies. Zo’n beschadiging kan ontstaan als er bijvoorbeeld een vuiltje in het oog is gekomen, of tijdens het wrijven de nagel in het oog komt. Het vuiltje maakt dan hele kleine krasjes op het hoornvlies. Normaal gesproken genezen deze krasjes binnen enkele uren tot dagen vanzelf. Echter als er op dat moment een vervuilde contactlens op het oog zit, ontstaat er een risico op ontsteking. Vergelijk het met onze huid. Zolang deze intact is, kan er weinig gebeuren. Zit er echter een klein wondje op de huid en komt daar vuil bij, bijvoorbeeld door vieze vingers, kan de huid gaan ontsteken.

Acanthamoeba komt in 2 vormen voor: de actieve (trofozoiet) en de inactieve (cyste) vorm. Vooral in de cyste vorm is de acanthamoeba erg moeilijk te bestrijden met contactlensvloeistoffen. Daarom zullen we ernaar moeten streven de kans dat acanthamoeba bij onze lenzen komt, zo klein mogelijk te houden. Dit doen we op de volgende manier

Zachte lenzen

Zachte lenzen en ook de lenshouder, mogen nooit in contact komen met kraanwater. Omdat zachte lensmaterialen de eigenschap hebben vocht op te nemen, kan de acanthamoeba zich makkelijk in het materiaal nestelen. Veilig zachte lenzen dragen gaat op de volgende manier:

• Was voor gebruik goed de handen met water en zeep en droog de handen daarna zorgvuldig af. Raak de lenzen nooit aan met handen die nog vochtig zijn. Sla deze stap ook niet over, omdat andere micro-organismen op ongewassen handen dan problemen kunnen geven.
• Spoel zachte lenzen nooit af onder de kraan.
• Poets de lenzen na het dragen 20 seconden in de handpalm. Enkel de wrijvende beweging over de contactlens kan ervoor zorgen dat acanthamoeba in de cystevorm los komt van de contactlens. De lens alleen in vloeistof leggen heeft hierin onvoldoende effect.
• Spoel de lenshouder nooit af onder de kraan. Leeg de houder na het inzetten, droog hem met een tissue en leg de houder op zijn kop op een schone tissue weg. Op deze manier blijft de houder droog en kan er geen vuil in vallen. Een droge houder die kan luchten is belangrijk omdat vrijwel ieder micro-organisme zich vooral goed voelt in een vochtige, afgesloten omgeving.
• Vervang de lenshouder minimaal iedere 6 maanden, idealiter bij iedere nieuwe fles vloeistof.

Nachtlenzen

• Bij deze typen lenzen is juiste hygiëne nóg belangrijker. Nachtlenzen worden gedragen tijdens het slapen waardoor we het minder snel voelen als een vuiltje het oog irriteert. Micro-organismen krijgen hierdoor iets sneller de kans om een ontsteking te veroorzaken.
• Het internationale en nationale vloeistofadvies voor nachtlenzen is het gebruik van een waterstofperoxide systeem. Met deze methode worden de lenzen in een waterstofperoxide oplossing gezet die ervoor zorgt dat de lenzen gereinigd en gedesinfecteerd worden. Vervolgens wordt de vloeistof geneutraliseerd door een speciale disc in de lenshouder of door toevoegen van een tablet. Na het inzetten leegt u de houder en laat u hem aan de lucht drogen. Op deze manier heeft u helemaal geen kraanwater meer nodig. Waterstofperoxide systemen zijn het meest effectief tegen alle micro-organismen en zeker tegen acanthamoeba en is daarom de gouden standaard bij het dragen van nachtlenzen.
• Wilt u toch liever een aparte reinigings- en bewaarvloeistof blijven gebruiken? Spoel de reiniger dan het liefste af met uw bewaarvloeistof en zorg ervoor dat er nooit kraanwater in de houder of op uw zuigertje terecht kan komen.